Στοματική Υγιεινή
Στοματική Υγιεινή
Η άσκηση στοματικής υγιεινής είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της υγείας του στόματος μας σε όλη μας τη ζωή.
Οδοντόβουρτσα
- Συστήνεται η χρήση οδοντόβουρτσας με μικρή κεφαλή και μαλακές τρίχες με αντικατάσταση της κάθε 3 μήνες περίπου.
- Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα με μικρή στρογγυλή κεφαλή αποτελεί μια εξαιρετική εναλλακτική, ιδιαίτερα για τους ασθενείς που κάνουν τραυματικό βούρτσισμα. Ωστόσο στα παιδιά συστήνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες καθώς απαιτεί περισσότερο χρόνο και προϋποθέτει ότι οι γονείς επιβλέπουν το βούρτσισμα ώστε να είναι βέβαιοι ότι τα παιδιά τη χρησιμοποιούν σωστά και όχι μόνο σαν παιχνίδι.
- Το βούρτσισμα είναι απαραίτητο το ΒΡΑΔΥ πριν κοιμηθούμε και ακόμη μια φορά μέσα στην ημέρα. Ωστόσο όταν έχουμε σιδεράκια είναι πιο δύσκολο να κρατήσουμε τα δόντια μας καθαρά, γιατί παγιδεύονται σε αυτά τροφές και οδοντική πλάκα και συστήνεται βούρτσισμα τουλάχιστον 3 φορές την ημέρα.
- Τηρούμε πάντα την ίδια σειρά βουρτσίσματος για να μη ξεχάσουμε κανένα δόντι δίνοντας έμφαση σε περιοχές που εμφανίζουν προβλήματα ή έχουν κάποια ιδιαιτερότητα (εμφυτεύματα, γέφυρες, δακτύλιοι).
- Εφαρμόζουμε ελεγχόμενη δύναμη, όχι ήπια γιατί δε θα πετύχουμε ικανοποιητικό βούρτσισμα, αλλά ούτε και έντονη δύναμη γιατί μπορεί να τραυματίσουμε τα ούλα μας.
- Τα παιδιά από την πρώτη κιόλας στιγμή μπορούν να προσπαθήσουν να βουρτσίσουν τα δόντια τους μόνα τους για να εξοικειώνονται με τη διαδικασία. Ωστόσο μέχρι την ηλικίας των 7 ετών περίπου οι γονείς θα πρέπει να κάνουν το τελικό βούρτσισμα των δοντιών μιας και τα παιδιά μέχρι αυτήν την ηλικία δεν έχουν τη δεξιότητα που απαιτείται.
Οδοντόκρεμα
- Η Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία (ΕΟΟ), η Αμερικανική Εταιρεία Οδοντιατρικής (ADA) καθώς και οι επιμέρους εταιρίες οδοντιατρικής εξειδίκευσης (AAPD, ΑΑΟ, ΑCP) συστήνουν τη χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας ως το πιο αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης ενάντια στην τερηδόνα.
- Παιδιά μέχρι 2 ετών: χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, με περιεκτικότητα 500ppm φθορίου, ποσότητας όσο ένας κόκκος αρακά.
- Παιδιά 2 με 6 ετών: χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, με περιεκτικότητα 1000ppm φθορίου, ποσότητας όσο ένας κόκκος αρακά.
- Παιδιά άνω των 6 ετών (που μπορούν πλέον να ελέγχουν το αντανακλαστικό της κατάποσης): χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, με περιεκτικότητα 1450 ppm φθορίου, ποσότητας όσο ένας κόκκος αρακά.
- Ενήλικες: Χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, με περιεκτικότητα 1450-5000 ppm φθορίου, ποσότητας όσο ένας κόκκος αρακά
- Κατά τη διάρκεια ορθοδοντικής θεραπείας συστήνεται η χρήση οδοντόκρεμας υψηλής περιεκτικότητας 1450-5000ppm φθορίου.
Οδοντικό νήμα / Μεσοδόντια βουρτσάκια
- Η χρήση του οδοντικού νήματος συστήνεται σε όλους τους ασθενείς που τα δόντια τους έρχονται σε επαφή. Συνήθως αυτό συμβαίνει μετά τα 3 έτη.
- Η χρήση του οδοντικού νήματος συστήνεται μια φορά την ημέρα, συνήθως το βράδυ μαζί με το βούρτσισμα. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, προσπαθούμε να το χρησιμοποιούμε 3 φορές την εβδομάδα.
- Στα παιδιά συστήνουμε τη χρήση οδοντικού νήματος με συγκρατητήρα που διευκολύνει τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς στη χρήση του.
- Οι ασθενείς που φέρουν σιδεράκια θα πρέπει να χρησιμοποιούν μεσοδόντια βουρτσάκια για τον καθαρισμό των τροφών μεταξύ των δοντιών και ανάμεσα στα σιδεράκια.
- Οι ασθενείς που φέρουν γέφυρες επί δοντιών ή οδοντικών εμφυτευμάτων θα πρέπει να χρησιμοποιούν ειδικό νήμα (Ortho floss, super floss) ή μεσοδόντια βουρτσάκια όπου ενδείκνυται.
Επιπλέον προληπτικά μέσα
- Σε μικρά παιδιά 2 με 5 ετών με υψηλό κίνδυνο τερηδόνας συστήνεται η χρήση ταμπλετών φθορίου 0.25mg την ημέρα.
- Σε ασθενείς άνω των 6 ετών με υψηλό κίνδυνο τερηδόνας συστήνεται η χρήση φθοριούχου διαλύματος 1 φορά ενδιάμεσα στα βουρτσίσματα. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται η ποσότητα φθορίου στο σάλιο καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας.
- Σε ασθενείς άνω των 6 ετών με ουλίτιδα/περιοδοντίτιδα ή μετά από χειρουργικές επεμβάσεις συστήνεται η χρήση διαλύματος χλωρεξιδίνης 2 φορές την ημέρα μετά το βούρτσισμα για περίπου 1 μήνα, όπου γίνεται και επανεξέταση του ασθενούς.
- Σε ασθενείς άνω των 6 ετών που επιθυμούν να μασούν οδοντικές τσίχλες προτείνεται η χρήση τσίχλας ξυλιτόλης η οποία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των βακτηρίων που προκαλούν τερηδόνα.
Πως βουρτσίζουμε τα δόντια μας με τα σιδεράκια;
Το βούρτσισμα των δοντιών κατά την διάρκεια της ορθοδοντικής πρέπει να γίνεται με ιδαίτερη επιμέλεια σε δόντια, ούλα και σιδεράκια. Στην αρχή μπορεί να σας παίρνει περισσότερο χρόνο να πλύνετε τα δόντια σας με τα σιδεράκια. Με την εξάσκηση το βούρτσισμα θα γίνει πιο εύκολο, ακολουθώντας τα εξής βήματα:
1.Ξεκινάμε αφαιρώντας τα κινητά τμήματα των ορθοδοντικών μηχανισμών, όπως τα λαστιχάκια ή το εξωστοματικό.
2.Έπειτα, βάζουμε μια μικρή ποσότητα οδοντόκρεμας και τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα κάθετα, ακριβώς πάνω, στους ορθοδοντικούς μηχανισμούς και με κυκλικές κινήσεις βουρτσίζουμε περιμετρικά από την μία άκρη στην άλλη, στην άνω και κάτω γνάθο.
3.Τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα με γωνία 45⁰, έτσι ώστε οι τρίχες της βούρτσας να είναι σε επαφή με την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών και την κάτω επιφάνεια των ορθοδοντικών μηχανισμών. Βουρτσίζουμε με κίνηση “εμπρός-πίσω”, με ελαφριά δόνηση, ανά 2 δόντια και πάντα σε σειρά. Επαναλαμβάνουμε στα δόντια της κάτω γνάθου.
4.Συνεχίζοντας, τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα με γωνία 45⁰, έτσι ώστε οι τρίχες της βούρτσας να είναι σε επαφή με την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών, τα ούλα και την άνω επιφάνεια των ορθοδοντικών μηχανισμών. Βουρτσίζουμε με κίνηση “εμπρός-πίσω”, με ελαφριά δόνηση, ανά 2 δόντια και πάντα σε σειρά και πάνω στα ούλα. Επαναλαμβάνουμε στα δόντια της κάτω γνάθου.
5.Αφού ολοκληρώσουμε το βούρτσισμα στην εξωτερική επιφάνεια όλων των δοντιών στην άνω και κάτω γνάθο, συνεχίζουμε με το βούρτσισμα της εσωτερικής επιφάνειας. Διατηρούμε την ίδια κλίση (γωνία) στη βούρτσα και βουρτσίζουμε πάλι ανά 2 δόντια.
6.Για το βούρτσισμα της εσωτερικής επιφάνειας των προσθίων δοντιών, στρέφουμε την οδοντόβουρτσα κάθετα. Βουρτσίζουμε με κίνηση “επάνω-κάτω” κάθε δόντι ξεχωριστά, μέχρι τα ούλα. Γίνεται χρήση μόνο του πρόσθιου τμήματος της βούρτσας.
7.Τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα στη μασητική επιφάνεια των δοντιών και βουρτσίζουμε ανά 2 δόντια με κίνηση “εμπρός-πίσω”. Ξεκινάμε με τα οπίσθια και τελειώνουμε με τα πρόσθια δόντια. Τέλος καθαρίζουμε τη γλώσσα για καθαρή αναπνοή.
Πως χρησιμοποιούμε το οδοντικό νήμα;
1.Κόβουμε περίπου 40 εκ. οδοντικού νήματος. Περνάμε την μία άκρη του νήματος μεταξύ του σύρματος και των δοντιών ανάμεσα από τα σιδεράκια.
2.Τυλίγουμε τη μια άκρη στο μέσο ή στο δείκτη του ενός χεριού και το υπόλοιπο νήμα γύρω από το αντίστοιχο δάκτυλο του άλλου χεριού, αφήνοντας 5 εκ. νήματος για εφαρμογή στο στόμα. Απελευθερώνουμε νέα ποσότητα νήματος κάθε φορά που φθείρεται.
3.Αρχικά, καθαρίστε με το νήμα τις επιφάνειες των ορθοδοντικών μηχανισμών και τις αντίστοιχες των δοντιών. Ξεκινάμε από τα δόντια της μιας πλευράς προς την άλλη, καθαρίζοντάς τα με τη σειρά.
4.Με τη βοήθεια του αντίχειρα ή του δείκτη οδηγούμε το νήμα στο διάστημα μεταξύ δύο δοντιών.
5.Αγκαλιάζουμε την επιφάνεια του ενός δοντιού και ωθούμε το νήμα μέχρι το βαθύτερο σημείο των ούλων, ασκώντας πάντα ήπια δύναμη. Τέλος απομακρύνουμε το νήμα με άσκηση έντονης δύναμης, πάντα σε επαφή με το δόντι.
